कविता: कमरेड

स्वाभिमान र नैतिकताको पर्दा च्याति
देशको अस्तित्व नै नासिरहँदा
के तिम्रा चिप्ला, खोक्रा भाषणले
सोझा जनतालाई झुक्काईरहन सक्छौ ?

आफ्नै इज्जत दाउमा राखी
कवाडको मूल्यमा,
त्यो स्वार्थी, भ्रष्ट अनि लाचार अनुहारले
सजिलै चीरहरण गरिरहदा
नङ्ग्याईरहदाँ आफ्नै जननीलाई
के बलात्कार गरिरहेछौ
आफ्नै जन्मभूमिलाई ?

छङ्छङ् बगिरहेका झरना अनि
शान्त बगिरहेका नदीमा
रक्तहरू मिसाउँदै
रोईरहेका पीडित आत्माहरूको
जनयुद्धमा खोसिएका कयौँ कोखहरूको
पुछिएका सिन्दुरहरूको,
राष्ट्रियतामाथि
विश्वासमाथि
घात–प्रतिघात गर्दै
अनर्थ जाल बुन्दै
जनताको रगत पुसिना चुसेर
मलम लगाईदिने
तिम्रा झिना आश्वासनहरूले
चिरा–चिरा पार्दै टुक्र्याएर
लिपुलेँक, कालापानी,
नालापानी, सुस्ता
गुमाएको आलो घाउमाथि
तिमीले नुन–खुर्सानी छर्किरहदा
फर्फराईरहेको
चन्द्र, सूर्य अङ्कित लाल ध्वजालाई
अग्निमा आहुती दिईरहदा
चन्द्र, सूर्य अङ्कित
रातो राष्ट्रिय झण्डा झुकिरहदा
के तिम्रो आङमा
शिरिङ्ङ हुँदैन कमरेड ?

तिमीले सत्ताको लागि
राजनीति खेल खेल्दा
कुकुर र बिरालाझैँ
आफ्नै दलसँग जेलिरहदा
नाचिरहेका छौ ताण्डव नाचहरू
पद र कुर्सीका लागि ।

प्रजातन्त्र, लोकतन्त्र,
गणतन्त्र, राष्ट्रियता,
स्वाधीनता, संघीयता,
उल्लंघन गरिरहँदा
स्वाभिमानी नेपालीको शीर
विदेशीलाई बलि चढाई
पास गरिसक्दा
विरोधपूर्ण प्रस्तावहरू
आफैंले पास गरिरहदा
के कमरेड फेल भएको महसुस हुँदैन ?
जवाफ चाहिएको छ कमरेड ।

क्रान्ति ल्याई
अरबौँ रूपैयाँको भिख मागिरहँदा
देशको अस्मिता बेचिरहँदा
देशलाई कठपुतली बनाईरहँदा
र त्यहीँ कठपुतली
अरूको ईसारामा नचाईरहँदा
कसैसँग नझुकेको मेरो शीर
सगरमाथाको शीरझैँ
उभिरहेको मेरो आत्मसम्मान
तिमीलाई झुकेँजस्तो लाग्दैन ?
आफ्नै देशका स्वतन्त्र नागरिक
अनागरिक भएको जस्तो लाग्दैन ?
अरू कसैको देशसँग
परनिर्भर भएको जस्तो लाग्दैन ?
यो प्रश्न चिन्ह
तिमीलाई गरेको हो कमरेड ।

कुम्हालेको चक्रजस्तो
सृष्टिको चक्रेटोमा घुमिरहेको
सोझा जनताको जीवनमा
देख्नुपरेको छ देश रोईरहेको
कसरी हेर्न सक्छौ, आफ्नै देश रोएको ?

देश धरापमा परेको देख्दा,
जनताको आरोपले खेप्दा,
परदेशको चपेटामा परेको देख्दा,
तिमी आफैलाई ग्लानी हुदैँन कमरेड ?

एकपछि अर्को गर्दै
भत्काईरहेछौ आफ्नै इतिहास
टुक्र्याइरहेछौ आफ्नै देश
चोईटा–चोईटा भएका छन् यहाँ
परिवर्तनका ध्वजाहरू
शान्तिका प्रतिकहरू !

कमरेड,
के बुद्धका आँखाबाट
रगतका आँसु बगेको देखेका छैनौ ?
यो विद्रोहको पाइला हो कमरेड ।

तिम्रो लाल सलामलाई
अब शान्ति, स्वाभिमान
र स्वाधीनताको नमस्कारले छेक्ला
देश र जनताको निर्मम हत्या गरि
जनयुद्ध जितेका थियौ
त्यसमा बधाई छ
तर,
स्वाधीनता र स्वाभिमानको
अर्को जनयुद्धले
कमरेडको इतिहास नसकियोस् ।।
०००
पोखरा – १६, कुरेचौर